SỮA CÓ TÁC DỤNG CHỐNG VIÊM Ở CẢ NGƯỜI CAO TUỔI

1. Chế độ ăn giàu sữa tăng cường sức khỏe tuổi già

Taylor Leach

Ngày 16 tháng 1 năm 2019 02:12 chiều

Võ Văn Sự dịch

Mặc dù vẫn có người không tin, nhưng chế độ ăn giàu sữa đã được chứng minh có tác dụng giảm hội chứng viêm mãn tính (chronic inflammation). (Ảnh của Pexels)

Đến cùng với tuổi tác là sức mạnh của kinh nghiệm, sự hiểu biết sâu hơn về con người thật của bạn và nói chung, một cái nhìn hạnh phúc hơn về cuộc sống. Mặc dù lão hóa có những nét riêng biệt, nhưng có rất ít người thực sự muốn bị trông già đi.

Viêm mãn tính, viêm cấp thấp, đôi khi được gọi là “viêm già – inflammaging”, là một bệnh phổ biến gắn liền với tuổi thường thấy ở người cao tuổi. Tình trạng này cũng liên quan đến nhiều bệnh lão hóa, bao gồm bệnh Alzheimer, bệnh tim mạch, tiểu đường loại 2 và ung thư.

Quan điểm ngày càng phổ biến, là trong chế độ ăn chống viêm thường cần loại trừ sữa do tin nhầm rằng sữa gây viêm. Tuy nhiên, nghiên cứu mới đây chỉ ra rằng một số thực phẩm từ sữa, bao gồm protein nước sữa (whey) và sữa chua, thực sự giúp chống viêm, theo một bài báo đăng trên tờ “Thực phẩm sữa – Dairy Foods”.

Bài báo cho thấy rằng protein nước sữa, thực phẩm từ sữa lên men và sữa tốt cho sức khỏe có thể giúp giảm viêm và tăng sức khỏe khi tuổi cao. Bằng chứng từ các nghiên cứu gần đây cho thấy tiêu thụ sản phẩm sữa thực sự có thể có lợi chống lại viêm hệ thống, theo tạp chí “Thực phẩm sữa”.

Tom Brady, tiền vệ nổi tiếng của New England Patriots và là tiền vệ lâu đời nhất hiện tại trong Liên đoàn Bóng đá Thế giới – NFL, là người ủng hộ lối sống chống viêm. Tiêu thụ một loại protein nước sữa tinh khiết sau khi tập luyện, Brady đôi khi uống ba đến bốn muỗng bột này mỗi ngày, theo tờ báo The Boston Globe.

Mặc dù chế độ ăn chống viêm là hợp thời, nhưng điều quan trọng cần nhớ là việc chống viêm mãn tính liên quan đến nhiều hơn các chất dinh dưỡng hoặc thực phẩm riêng lẻ. Duy trì sức khỏe là có một lối sống và lối sống lành mạnh tổng thể và duy trì cân nặng hợp lý, trong số các yếu tố khác.

Võ Văn Sự dịch. Nguồn: Taylor Leach. January 16, 2019 02:12 PM Dairy Rich Diet Could Promote Healthy Aging. https://www.dairyherd.com/article/dairy-rich-diet-could-promote-healthy-aging

2. Tác dụng chống viêm nhiễm của sữa

Dairy Nuitrition (2018)

Võ Văn Sự dịch

Bằng chứng từ các thí nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng (randomized controlled trials) cho thấy ăn uống các sản phẩm sữa không gây tác dụng phụ đối với viêm. Mà ngược lại thực nghiệm cho thấy, các sản phẩm sữa có thể làm giảm viêm trong cơ thể bằng cách cải thiện mức độ các chỉ thi sinh học hội chứng viêm (inflammatory biomarkers)

2.1. Điểm nổi bật

Các sản phẩm sữa dường như không có tác dụng phụ đối với tình trạng viêm trong cơ thể;

Bằng chứng cho thấy rằng các sản phẩm sữa có thể cải thiện mức độ của chỉ thị sinh học gây viêm.

Viêm hệ thống là một yếu tố được công nhận trong sự phát triển của xơ vữa động mạch. Tăng mức độ của chỉ thị sinh học gây viêm, bao gồm protein phản ứng C, IL-6 và TNF-α, có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch (1).

Trong vài năm qua, một số nghiên cứu, bao gồm các đánh giá có hệ thống và các thí nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng, đã điều tra xem liệu tiêu thụ sản phẩm sữa có thể có ảnh hưởng đến tình trạng viêm trong cơ thể hay không. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng các sản phẩm sữa có thể có tác động có lợi đến quá trình viêm.

2.2. Các bằng chứng

Một bài tổng kết tư liệu có hệ thống năm 2013 từ 8 “thí nghiệm can thiệp dinh dưỡng ngẫu nhiên có đối chứng” cho thấy các sản phẩm sữa không có tác dụng phụ đối với chỉ dấu sinh học của tình trạng viêm ở người trưởng thành thừa cân hoặc béo phì (1).

Trong một nghiên cứu, viêm được xem là kết quả chính, tiêu thụ sữa đã cải thiện nồng độ chỉ dấu sinh học kháng và kháng viêm;

Trong số 7 nghiên cứu xem tình trạng viêm là kết quả thứ yếu, ba nghiên cứu đã chứng minh những cải thiện về chỉ dấu sinh học gây viêm, đó là protein phản ứng C, IL-6 và TNF-α, sau khi tiêu thụ sản phẩm sữa;

4 nghiên cứu khác không tìm thấy mối liên quan giữa các sản phẩm sữa và chỉ dấu sinh học gây viêm;

Kết luận từ tổng quan tư liệu này là các sản phẩm sữa có tác động trung tính hoặc có lợi đối với tình trạng viêm.

Trong một thử nghiệm chéo (cross-over trial), 37 người trưởng thành mắc hội chứng chuyển hóa và thường ăn sữa ít, hoặc được nhận ngẫu nhiên 3 phần sữa ít béo hoặc một khẩu phần đối chứng dựa trên carbohydrate. Sau hai đợt điều trị kéo dài 6 tuần, với thời gian chạy thử 4 tuần, các tác giả đã quan sát thấy rằng 3 phần ăn hàng ngày của các sản phẩm sữa đã cải thiện cả hiện tượng viêm hệ thống và chức năng gan. (2).

Một thí nghiệm ngẫu nhiên chéo giữa 19 người đàn ông để so sánh ảnh hưởng của các bữa ăn giàu chất béo khác nhau (không có sữa, với sữa đầy đủ chất béo hoặc với các sản phẩm từ sữa giàu chất béo) (3).

Tất cả 3 bữa ăn thử đều dẫn đến tình trạng viêm sau bữa ăn tương đương, với một số cho thấy sự tăng, giảm hoặc không ảnh hưởng đến một số chỉ dấu hiệu viêm nhất định;

Kết quả cho thấy sữa đầy đủ chất béo và các sản phẩm từ sữa giàu chất béo như phô mai và bơ không tác động hoặc làm tăng phản ứng viêm.

Trong một nghiên cứu chéo ngẫu nhiên đa trung tâm (multicentre randomized cross-over), tác động của các sản phẩm sữa lên chỉ dấu sinh học của viêm ở 112 người trưởng thành bị viêm cấp thấp đã được thử nghiệm. Trong mỗi giai đoạn điều trị kéo dài 4 tuần, những người tham gia đã nhận được 3 phần sữa (bao gồm sữa ít béo, sữa chua ít béo và phô mai béo thường xuyên) hoặc thực phẩm phù hợp với năng lượng. Từ kết quả nghiên cứu, các tác giả đã kết luận rằng tiêu thụ ngắn hạn của sự kết hợp giữa sữa ít béo và chất béo cao như một phần của chế độ ăn uống lành mạnh không có tác dụng phụ đối với tình trạng viêm.

2.3. Cơ chế tiềm năng

Các cơ chế mà các sản phẩm sữa có khả năng ảnh hưởng đến viêm toàn thân chưa được hiểu rõ.

Vitamin D, có trong sữa tăng cường, có đặc tính chống viêm và có thể điều chỉnh tác dụng của một số cytokine gây viêm nhất định.(5).

Canxi trong sữa cũng có thể ức chế căng thẳng viêm và tăng cường tác dụng chống viêm của vitamin D. (5,6).

Sữa cũng chứa các peptide hoạt tính sinh học như peptide ức chế men chuyển angiotensin. Những chất này ức chế sự kích thích của hệ thống renin-angiotensin, do đó ngăn chặn các phản ứng viêm.(5).

Các axit béo sữa, như axit linoleic liên hợp, cũng có thể có tác dụng chống viêm thông qua điều chế biểu hiện và sản xuất gen cytokine.(5)

2.4. Kết luận

Sữa và các sản phẩm sữa, bao gồm các sản phẩm sữa giàu chất béo, dường như không có tác dụng phụ đối với chỉ dấu sinh học gây viêm. Trên thực tế, có bằng chứng cho thấy rằng tiêu thụ sản phẩm sữa thực sự có thể có lợi chống lại viêm hệ thống.

Cần nhiều nghiên cứu hơn để xác nhận những phát hiện này và đánh giá xem các loại sản phẩm sữa khác nhau có thể có tác dụng khác nhau hay không.

Các nghiên cứu cơ học cũng được yêu cầu để làm sáng tỏ các cơ chế theo đó các sản phẩm sữa có thể cải thiện chỉ dấu sinh học của tình trạng viêm.