Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường chủ trì hội nghị. Ảnh: Nam Nguyễn. |
Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh: Công tác ứng phó với dịch thời gian qua vẫn tồn tại nhiều vướng mắc. Có tỉnh ngân sách dự phòng không thể đáp ứng được một phần cho công tác hỗ trợ tiêu hủy. Mặc dù đã có nhiều văn bản chỉ đạo cụ thể của Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng và Bộ NN-PTNT, đã có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị nhiều địa phương, tuy nhiên, thiệt hại do DTLCP là vô cùng nặng nề, chỉ còn duy nhất 1 tỉnh trên cả nước chưa có dịch, với 2,8 triệu con lợn đã bị tiêu hủy, không chỉ gây thiệt hại nặng nề cho người dân mà còn là gánh nặng kinh phí hỗ trợ tiêu hủy. Nguy hiểm hơn đến nay, dịch vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cũng cho rằng không nên quá sợ hãi trước diễn biến DTLCP, nếu được tổ chức phòng chống bài bản. Trong đó, vũ khí duy nhất vẫn đang là chăn nuôi an toàn sinh học, lấy phòng bệnh là chính. Bằng chứng đa số hộ chăn nuôi lớn, áp dụng quy trình an toàn sinh học hầu hết không bị DTLCP tấn công. Chăn nuôi an toàn sinh học cũng là hướng đi bền vững, lâu dài cho cả ngành chăn nuôi, chứ không chỉ đối với chăn nuôi lợn.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Nam Nguyễn. |
Bộ trưởng lưu ý: Nguyên tắc trong phòng chống DTLCP hiện nay, vẫn là “vừa chống vừa xây”, vừa ngăn chặn dập dịch, vừa phải đảm bảo cho chăn nuôi nói chung, trong đó có chăn nuôi lợn, nhất là đảm bảo nguồn cung thịt lợn cho các tháng cuối năm 2019 lẫn dài hạn. Bên cạnh chăn nuôi an toàn sinh học, phải áp dụng đồng bộ các giải pháp ứng phó với dịch, gồm cả nghiên cứu SX vacxin, chế phẩm sinh học, chế phẩm vi sinh… Bộ trưởng cho biết việc tổ chức nghiên cứu SX vacxin đang thu được những kết quả bước đầu khả quan. Một số mô hình ứng dụng một số chế phẩm trong việc nâng cao khả năng đề kháng, lồng ghép với chăn nuôi lợn hữu cơ. Đây là hướng đi rất tốt.
Việc tổ chức nghiên cứu SX vacxin DTLCP đang thu được những kết quả bước đầu khả quan. Ảnh: Minh Phúc. |
Vẫn còn tình trạng tiêu thụ lợn bệnh
Theo Cục Thú y, đến ngày 8/7/2019, bệnh DTLCP đã xảy ra tạ 4.550 xã, 501 huyện của 62 tỉnh, thành phố (chưa qua 30 ngày); tổng số lợn bị bệnh buộc phải tiêu hủy là 2.856.722 con (chiếm khoảng hơn 8% tổng đàn lợn thực tế là trên 35 triệu con); đã có 106 xã thuộc 22 tỉnh có dịch bệnh đã qua 30 ngày nhưng sau đó lại phát sinh lợn bệnh. Cả nước còn tỉnh Ninh Thuận chưa có bệnh DTLCP.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường lưu ý: Nguyên tắc trong phòng chống DTLCP hiện nay, vẫn là “vừa chống vừa xây”. Ảnh: Nam Nguyễn. |
Công tác ứng phó với dịch tiếp tục tồn tại nhiều khó khăn, bất cập chưa được khắc phục.
Người chăn nuôi vẫn sử dụng thức ăn dư thừa chưa qua xử lý nhiệt; khi phát hiện lợn có bệnh, không báo với chính quyền địa phương và thú y cơ sở, tự ý điều trị, vứt xác lợn ra ngoài môi trường làm lây lan dịch bệnh; bán chạy lợn mắc bệnh, lợn nghi mắc bệnh.
Việc tổ chức tiêu hủy lợn mắc bệnh, nghi mắc bệnh nhiều nơi chưa đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, nên chưa tiêu diệt hết mầm bệnh, làm phát tán, lây lan. Tại một số địa phương có địa hình thấp, hố chôn bị ngập nước, gây khó khăn cho quá trình xử lý lợn bệnh bằng phương pháp chôn lấp; chưa tổ chức triển khai công tác vệ sinh, sát trùng hoặc có nhưng chưa thường xuyên, chưa rộng khắp.
Nhiều địa phương chưa làm tốt công tác kiểm soát giết mổ; vẫn để tình trạng giết mổ lậu diễn ra, cá biệt có trường hợp thu gom lợn chết không rõ nguyên nhân và nguồn gốc để giết mổ, đưa vào các quán ăn để tiêu thụ.
Hình ảnh đào lợn đã chôn đưa đi nơi khác tiêu huỷ tại xã Quang Trung, huyện Tứ Kỳ (Hải Dương). Ảnh: Kế Toại. |
Công tác kiểm dịch, kiểm soát vận chuyển động vật chưa đúng với quy định, không thực hiện kiểm dịch tại nơi xuất phát, không kiểm soát chặt chẽ dẫn đến chủ phương tiện vận chuyển tự phá hủy niêm phong, bán lợn bệnh, lợn nghi mắc bệnh trong quá trình vận chuyển.
Mặc dù Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất cụ thể, nhưng các địa phương chưa kiện toàn, cố hệ thống thú y theo quy định của Luật thú y, hệ thống thú y gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong thực thi công vụ.
Cục Thú y nhận định: Trong thời gian tới, nguy cơ bệnh DTLCP tiếp tục phát sinh và lây lan theo 03 hướng sau: Dịch bệnh dễ dàng phát tán, lây lan nhanh và lan tỏa đến các địa bàn (cấp xã, huyện) chưa có dịch; Tái phát các ổ dịch cũ qua 30 ngày; Dịch bệnh xâm nhiễm vào các cơ sở chăn nuôi lợn tập trung, quy mô lớn. Về công tác tiêu hủy, cần thành lập các đội tiêu hủy lợn mang tính chuyên nghiệp, triển khai nhanh, chấp hành chặt chẽ việc vệ sinh, tiêu độc, tránh phát tán mầm bệnh và không gây ô nhiễm môi trường. |