Phùng Thị Diệu Linh dịch: Jim Dickrell. December 18, 2018 08:53 AM.
The Growing Menace of Salmonella Dublin. https://www.dairyherd.com/article/growing-menace-salmonella-dublin
December 18, 2018 08:53 AM.
Một tỷ lệ trong những con vật sống sót của bệnh Salmonella Dublin có thể trở thành vật mang mầm bệnh suốt đời và thải vi khuẩn không liên tục trong phân, sữa đầu, sữa hoặc tinh dịch. (Farm Journal, Inc.)
Có một mối đe dọa ngày càng tăng lên đối với các đàn bò sữa tại Hoa Kỳ mà một khi nó đã đạt được chỗ đứng thì xử lý rất khó khăn nếu không nói là không thể. Đó chính là Salmonella Dublin, một bệnh do vi khuẩn gây nên có thể gây viêm phổi, tiêu chảy và mất khả năng sinh sản.
Sau khi bị nhiễm bệnh, những con vật không thể chống chịu hay vượt qua có thể tái mắc bệnh liên tục hoặc gián đoạn, Simon Peek, bác sĩ thú y của Đại học Wisconsin nói. Phương pháp điều trị bằng kháng sinh có thể đẩy lùi các nhiễm trùng cấp tính, nhưng con vật không thể thoát khỏi bệnh. Tuy rằng có vắc xin phù hợp để sử dụng cho bê, nhưng các xét nghiệm về sau không thể phân biệt đối tượng được tiêm vắc xin với đối tượng bị mắc bệnh.
Salmonella Dublin mới xuất hiện gần đây trong các trang trại bò sữa tại
Hoa Kỳ. “Tỷ lệ nhiễm Salmonella nói chung và Salmonella Dublin nói riêng đã tăng đều đặn trong 20 năm qua” Peek nói.
Năm 1996, theo khảo sát của USDA’s National Animal Health Monitoring System – NAHMS) (một hệ thống theo dõi sức khỏe động vật quốc gia) trên đàn bò sữa đã tìm thấy khoảng 20% đàn bò của Hoa Kỳ và chỉ 5% số bò tại thời điểm đó, hầu hết các trường hợp nhiễm Salmonella Dublin được tìm thấy ở Califfornia. Khảo sát của NAHMS năm 2002, số lượng đàn bị nhiễm Salmonella tăng lên 31% và đến năm 2007, nó đã tăng lên 40%. Số lượng bò được phát hiện nhiễm năm 2007 đã tăng lên 14 % nhưng Peek thực sự tin rằng số lượng bò bị nhiễm thực tế còn nhiều hơn thế vì sự xuất hiện không liên tục của bệnh.
Ngoài ra, Dublin cũng là kiểu serotype phổ biến nhất của Salmonella hiện nay phân lập từ các mẫu được gửi đến một số phòng thí nghiệm chẩn đoán từ các đàn bò sữa. “Mười hai năm trước, nó rất hiếm. Thật không may, kể từ đó, nó đã từ từ len lỏi vào đa số vùng chăn nuôi bò sữa ở Hoa Kỳ”, Peek cho hay
Vấn đề của Salmonella Dublin đó là sự thích nghi của nó với gia súc. “Những con bê không chết vì bệnh thì một phần (5-20%) sẽ trở thành vật mang mầm bệnh suốt đời và thải vi khuẩn với mức độ không liên tục qua phân, sữa đầu, sữa hoặc tinh dịch”, Peek nói.
Ngoài tiêu chảy, biểu hiện phổ biến nhất của Salmonella Dublin là viêm phổi, nhưng nó cũng có thể di chuyển đến khớp và gây sưng. Con bê có thể có biểu hiện sốt nhưng không rõ nguồn gốc và không đáng tin.
Các xét nghiệm nuôi cấy phân có thể được thực hiện, nhưng một xét nghiệm âm tính duy nhất sẽ không loại trừ khả năng bị nhiễm bệnh do tính chất không liên tục của bệnh. Xét nghiêm PCR có thể cho biết con vật âm tính hay dương tính với Salmonella, nhưng chỉ có ít phòng thí nghiệm có xét nghiệm PCR có sẵn cụ thể với Salmonella Dublin. Xét nghiệm ELISA nhạy hơn đáng kể so với việc lấy mẫu xét nghiêm phân để xác định vật mang mầm bệnh, nhưng chính xác nhất đối với bê từ 3 đến 10 tháng tuổi. Xét nghiệm ELISA cũng có thể được sử dụng đối với con vật trưởng thành và sữa.
“Hiện tại xác định vật mang mầm bệnh là bộ ba xét nghiệm ELISA dương tính mạnh được thực hiện trong khoảng thời gian 8 tháng và không sớm hơn khi con vật được 3 tháng tuổi.” Peek nói. Trên cơ sở một đàn, nó đòi hỏi rất nhiều thử nghiệm, vì vậy việc loại bỏ vật mang mầm bệnh không phải là một lựa chọn thực tế. Giải pháp duy nhất là sự quản lý quyết liệt.
Đối với bê, điều đó có nghĩa là việc sát trùng rất nhanh và tách khỏi mẹ ngay sau khi sinh. Nếu nghi ngờ có Salmonella trong đàn gia súc của mình, hãy kiểm tra nguồn sữa đầu, xem xét việc thanh trùng tất cả nguồn sữa đầu hoặc sử dụng sữa non thay thế.
“Không cho ăn sữa loại thải, trừ khi đã được hấp theo phương pháp Pasteur”. Peek nói. Kiểm soát bệnh rất khó khăn trong việc cho ăn theo nhóm đối với những bê sắp cai sữa, Peek cho biết thêm. Và nếu có thể, nên có nhân viên chuyên trách chăm sóc bê mà không làm việc ở khu gia súc trưởng thành.
Đối với bò tơ đang trưởng thành, đề nghị sàng lọc ở nguồn trang trại của mình và đề nghị họ kiểm tra ít nhất một bể xét nghiệm lớn kiểm tra Salmonella Dublin.
Đối với bò trưởng thành, cách tốt nhất để ngăn ngừa nhiễm bệnh là duy trì đàn khép kín. Nếu mua động vật về, yêu cầu xét nghiệm ELISA bể số lượng lớn hoặc xét nghiệm máu từng động vật mà bạn mua. Ngoài ra, hãy chắc chắn nuôi những con bò bị ốm và những con bò chuyển tiếp một cách riêng biệt, và giảm thiểu tình trạng quá đông trong đàn.
Cuối cùng, hãy nhớ rằng Salmonella Dublin là một bệnh động vật, điều đó có nghĩa là bệnh có thể lây sang người. Chúng bị tiêu diệt bởi thanh trùng vì vậy không bao giờ uống sữa hoặc sử dụng thịt bò chưa nấu chín.
Tác giả Người dịch
Jim Dickrell Phùng Thị Diệu Linh